Gemeentelijke gebouwen
Algemeen
Uitgangspunt bij het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen is het onderhoudsniveau 3 conform NEN 2767: dit is een landelijk gangbaar niveau, dat ook is vastgelegd in de Vastgoednota. De NEN-meetmethode die tijdens de inspectie wordt uitgevoerd, leidt tot een ‘score’ die aangeeft wat de gemiddelde conditie van het onderzochte pand voor wat betreft het onderhoud is. De uitslag uit de meting is een ‘score’. De score 3, op een schaal van 1 (nieuwbouw) tot 6 (zeer slecht) betekent: redelijk (geen nieuwbouw, beperkte onderhoudsschade of onderhoudsbehoefte) met als doel het pand in stand te houden. Algemeen wordt niveau 3 als het meest efficiënte onderhoudsniveau voor gebouwen beschouwd.
Voor de panden waar de gemeente verantwoordelijk is voor het onderhoud zijn meerjarige onderhoudsplanningen (MJOP’s) opgesteld. Deze worden jaarlijks geactualiseerd en zijn te splitsen in planmatig en niet planmatig onderhoud. Om de onderhoudskosten door de jaren heen te egaliseren, zijn onderhoudsvoorzieningen ingesteld. Voor het planmatig onderhoud wordt in de begroting jaarlijks een dotatie aan de voorziening geraamd op basis van het meerjarig gemiddelde vanuit de MJOP’s. De werkelijke onderhoudskosten worden ten laste van de voorziening gebracht. Dit voorkomt een grillig verloop in de exploitatie van de onderhoudskosten.
Het niet planmatig onderhoud is een inschatting op basis van diverse variabelen, zoals de leeftijd en functie van het pand. Deze inschatting is opgenomen in het MJOP en daarvoor wordt jaarlijks een bedrag in de begroting opgenomen. Deze kosten moeten conform het BBV ten laste van de exploitatie worden gebracht en kunnen zodoende tot resultaten leiden.
De MJOP’s komen tot stand door inventarisatie van het benodigde planmatige onderhoud door onze contractpartijen.
Eind 2023 is het beheer en onderhoud van het vastgoed in twee percelen aanbesteed. Perceel één betreft de objecten in de portefeuilles Kernvastgoed en Cultuur & Welzijn. Perceel twee betreft de objecten in de portefeuilles Onderwijs en Sport050. Per januari 2024 is per perceel een leverancier gecontracteerd die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het beheer en onderhoud van de objecten. In 2024 wordt door de contractpartijen een 0-meting uitgevoerd waarbij een herijking van de MJOP’s plaatsvindt. De uitkomst van de 0-meting zal in zijn geheel door interne deskundigen worden gecontroleerd en op basis van steekproef door een externe deskundige worden gecontroleerd om zo de volledigheid en juistheid van het geleverde werk te borgen. De wijzigingen die dit met zich meebrengt zal in de begroting van 2026 worden verwerkt. Indien de wijzigingen de realisatie in begrotingsjaar 2025 raken, zal dit verwerkt worden in de begroting in 2025.
Kernvastgoed
Het grootste deel van de gebouwen in de portefeuille kernvastgoed is redelijk tot goed onderhouden. Voor deze gebouwen is een passende voorziening opgenomen op basis van het principe van instandhouding. Voor intensiever onderhoud als gevolg van een hogere bezetting of andere gebruik specifieke eisen (bijvoorbeeld aan de klimaatinstallatie) in een gebouw is niet voorzien. Voor 2 gebouwen in deze categorie (Harm Buiterplein en Iederz Silkeborgweg) is met de bouwer ervan ook een onderhoudscontract voor meerdere jaren afgesloten. De bouwer verricht dan langjarig het onderhoud.
Stadsbeheer onderzoekt op welke wijze hun dienstverlening naar de toekomst op de beste manier kan worden gehuisvest. Er wordt een visie uitgewerkt op de wijkposten, zodat een totaal beeld ontstaat van de huisvestingsbehoefte.
Het pand aan de Duinkerkenstraat 45 (DKS) heeft op dit moment een belangrijke functie als het gaat om de huisvesting van Stadsbeheer. Er zijn verschillende ontwikkelingen die aanleiding geven om de pandstrategie van deze locatie tegen het licht te houden. Vanuit de gebruikers, Stadsbeheer en Facilitaire Services en Huisvesting (FSH), is geconstateerd dat de locatie DKS in de toekomst een belangrijke rol blijft vervullen in de huisvesting van Stadsbeheer en nog een aantal andere organisatieonderdelen. Op dit moment wordt onderzocht op welke wijze het pand toekomstbestendig kan worden gerevitaliseerd.
Het voormalig gemeentehuis in Ten Boer wordt op dit moment gebruikt door verschillende partijen. Op korte termijn ontstaat ruimte in het gebouw, we gaan in de komende periode bekijken hoe het pand toekomstbestendig kan worden ingezet. Afhankelijk hiervan zal de onderhoudsstrategie worden ingericht.
Schoolgebouwen
De verantwoordelijkheid voor het onderhoud, functionele aanpassingen en het up-to-date houden van de schoolgebouwen voor primair-, speciaal- en voortgezet onderwijs ligt - tenzij anders overeengekomen - bij de schoolbesturen. De schoolbesturen krijgen daarvoor de middelen in de lumpsumfinanciering van het rijk via de zogenaamde materiele instandhoudingsvergoeding (MI). De gemeente heeft daarom geen verantwoordelijkheid (financieel en inhoudelijk) voor de technische en onderwijskundige staat van die gebouwen. Omdat de gemeente wel het wettelijke economisch claimrecht heeft, toetsen we periodiek de technische staat van de gebouwen (recent nog in het kader van het te actualiseren IHP). Voor de schoolgebouwen die technisch, functioneel maar ook energetisch en qua duurzaamheid niet meer voldoen bepalen we maatregelen om de kwaliteit te verbeteren. Die maatregelen en de daarvoor nodige investeringen leggen we vast in het integraal huisvestingsplan onderwijs (IHP).Het (geactualiseerde) IHP is in het voorjaar van 2024 aan de raad voorgelegd. Voor de uitvoering van het IHP hebben we een projectorganisatie opgericht die de planvoorbereiding en uitvoering van de projecten ter hand neemt.
Van de gebouwen waarin meerdere functies naast onderwijs zijn samengebracht, zijn een aantal wel eigendom van de gemeente. Deze worden daarom door ons onderhouden. Ook schoolgebouwen, die niet meer voor onderwijs in gebruik zijn en om die reden door het schoolbestuur zijn teruggegeven aan de gemeente, zijn een gemeentelijke verantwoordelijkheid. Dit geldt ook voor voormalige schoolgebouwen die een andere functie krijgen of deze al hebben gekregen. Voor deze gebouwen zijn - daar waar relevant - meerjarige onderhoudsplannen opgesteld gekoppeld aan het vastgoedperspectief voor deze panden. Onze onderhoudsplanning is in eerste instantie ingericht op instandhouding en dus NEN-conditie 3. Bij de eventuele wens voor aanpassingen aan gebouwen gaan we in overleg met de gebruikers over de mogelijkheden binnen de bestaande budgetten.
Sociaal culturele accommodaties (welzijn)
Alle sociaal culturele accommodaties, zoals speeltuinverenigingen, buurtcentra, dorpshuizen en wijkcentra, worden beheerd, onderhouden en gesubsidieerd conform nota sociaal culturele accommodaties. Voor het onderhoud van gebouwen in gemeentelijk eigendom is een passende voorziening opgenomen op basis van het principe van instandhouding.
In 2025 zal een huisvestingsplan worden opgesteld met bijbehorende investeringsagenda voor alle panden uit de nota sociaal culturele accommodaties. In dit plan wordt gekeken naar de toekomstbestendigheid van de locaties waarbij de verduurzaming van de panden een belangrijk onderdeel zal zijn.
Naar verwachting zal einde 2025 de tweede fase van de ontwikkelingen van Wijkcentrum ‘Bij van Houten’ worden opgeleverd. Dit is het monumentale gedeelte aan de Oliemuldersweg 47. Met deze afronding wordt de voormalige van Houtenschool onderdeel van het wijkcentrum.
Eind 2023 is het huurcontract met Buurthuis de Strinke aan de Peizerweg 168 opgezegd door de huurder ‘dorpshuis Hoogkerk’. Daarmee is de sociaal culturele functie van dit pand komen te vervallen en is de locatie beschikbaar gekomen voor andere doeleinden. Programma Wonen heeft aangeven graag over deze locatie te beschikken om in te kunnen spelen op de wens vanuit woonwagenbeleid om voor Kring een kleine uitbreiding mogelijk te maken. Inmiddels is locatie overgedragen aan bijzondere woonvormen (de Kring) en is het pand gesloopt om ruimte te maken voor de uitbreiding.
BSV de Kreukelhof aan de Drakesteijnstraat 27 in Hoogkerk is met het vaststellen van de nota sociaal culturele accommodaties door uw raad toegevoegd aan de vastgoedportefeuille sociaal culturele accommodaties. Het pand is echter verouderd en verkeert in een matige staat van onderhoud. Er is spraken van funderingsproblematiek die forse scheurvorming veroorzaakt waardoor er noodzaak is om op korte termijn duidelijkheid te krijgen over toekomst van dit pand. Medio 2024 verwachten we een onderzoek af te ronden waarin we antwoord krijgen op de urgentie van de problematiek en oplossingsrichting. Daarbij kijken we ook vooruit naar de verduurzaming van het pand om te bepalen wat de meest toekomstbestendige oplossing biedt.
Het pand aan de Kerklaan 5 in Haren heeft zijn (beleids-)functie verloren. De besluitvorming om het gebouw af te stoten is afgerond met de wens om te onderzoeken of mogelijk sociale woningbouw op deze locatie mogelijk is. Momenteel is een woningbouwcoöperatie in overleg met programma wonen de mogelijkheden aan het onderzoeken. Naar verwachting zal dit onderzoek eind 2024 afgerond worden zijn en kan het pand verkocht worden. Voorgesteld wordt om de opbrengsten van de verkoop binnen het programma de sociaal culturele accommodaties te reserveren als (een deel van) de dekking voor het verwachtte knelpunt bij BSV de Kreukelhof aan de Drakesteijnstraat 27.
Culturele gebouwen
Tot de culturele gebouwen behoren onder meer cultureel educatieve centra, musea, panden voor podiumkunsten en bibliotheken. Veel van deze gebouwen zijn een visitekaartje voor de gemeente: het Groninger Forum aan de Nieuwe Markt, het Groninger Museum aan het museumplein, de kunstwerf aan de Bloemsingel, VRIJDAG aan de St. Jansstraat, cultuurcentrum ‘De Oosterpoort’ aan de Trompsingel en het Noord Nederlands Toneel aan de Bloemstraat. Door de hoge gebruikersdynamiek en vanuit de activiteiten in de gebouwen worden veelal extra eisen aan het gebouw gesteld (bovengemiddeld onderhoud en verbouwingen). Het onderhoudsniveau is doorgaans goed.
Wel is het onderhoud aan cultuurcentrum De Oosterpoort tot een minimum beperkt in verband met het voornemen tot nieuwbouw. Tot die tijd is gekozen voor een aanpak, waarbij alleen onvermijdbare maatregelen genomen worden om het gebouw nog in stand te houden. Dit zal de komende jaren zo blijven. Voor het onderhoud van de culturele gebouwen is een passende voorziening opgenomen op basis van het principe van instandhouding en passend bij de aard en gewenst niveau van onderhoud van het gebouw. Met name bij het Groninger Forum en het Groninger Museum ligt het gewenst niveau van onderhoud hoog.
Het onderhoudscontract van de Nieuwe Markt 1 (Forum Groningen) is per 1 januari 2023 aanbesteed. Het afgelopen jaar heeft dan ook in het teken gestaan van de overdracht en implementatie van de nieuwe onderhoudspartij.
De Kunstwerf is nu volop in gebruik. In 2018 besloot de gemeenteraad tot de gezamenlijke huisvesting van een aantal dans- en theatergezelschappen. Deze waren versnipperd over de stad gehuisvest in panden die zowel inhoudelijk als milieutechnisch onvoldoende op de toekomt waren voorbereid. In september 2022 heeft dit nieuwe cultuurcluster in de vorm van de Kunstwerf (volledige nieuwbouw) en de naastgelegen Villa B (verduurzaamd en gerenoveerd) zijn deuren geopend. Het gebouw is gas-loos en geeft de instellingen op een unieke en eigenzinnige wijze onderdak waarbij onderlinge samenwerking nog makkelijker maakt.
VRIJDAG is nu gehuisvest op drie verouderde locaties, waarvan één in de binnenstad. Er wordt volop gewerkt aan de herontwikkeling van de locatie aan de St. Jansstraat ten behoeve van de integrale huisvesting van VRIJDAG op één locatie.
De Stadsschouwburg is eind 2023 overgenomen van het Groninger Monumenten Fonds. Bij de overdracht is het onderhoudsniveau in beeld gebracht. Het op niveau brengen van het gebouw naar de gewenste conditie is momenteel al in werking gezet.
Sportaccommodaties
Voor het onderhoud van de sportgebouwen werkt Sport050 met een Meerjarig Onderhoudsplanning (MJOP) voor alle gemeentelijke sportgebouwen die jaarlijks wordt geactualiseerd aan de hand van hetgeen is uitgevoerd. De MJOP wordt binnen het Verbeterprogramma Sport Vastgoed (VSV) voor de sportaccommodaties geactualiseerd en herijkt. Dit proces zal in 2025 afgerond worden. In de planning voor 2025 staan onder andere akoestische maatregelen in diverse sportaccommodaties, aanpassingen van de nutsaansluitingen om de vastrechtkosten substantieel te verlagen, vervanging hekwerk en fietsenstalling van zwembad de Papiermolen en de vernieuwing van het dak van zwembad de Parrel.
Daarnaast zijn we in 2025 nog drukdoende met de herontwikkelingsopgave voor het sportcentrum Kardinge in combinatie met de integrale, gebiedsgerichte aanpak (Vitaliteitscampus). Er worden, binnen de discussie rondom de Strategische Investeringsagenda, 3 varianten uitgewerkt (een variant met ijsfaciliteit en een zonder ijs en een variant zonder ijsfaciliteit met toevoeging topsporthal).
Voor de ‘Vervanging Investeringen Planning kunstgrasvelden’ (VIP) wordt jaarlijks opnieuw onderzocht op noodzaak van vervanging voor het desbetreffende jaar. Hiervoor vindt medio september een soort van keuring plaats. De staat van de kunstgrasvelden is bepalend voor het moment van renovatie. Afhankelijk van de intensiteit van het gebruik vindt deze vervanging van de top- en sporttechnische lagen van kunstgrasvelden plaats. Voor 2025 staat de vervanging van 6 kunstgrasvelden in de planning. Aan de hand van de eerdergenoemde keuring in september 2024 zullen we tot een definitieve planning voor vervanging 2025 komen. Alle kunstgrasvelden met SBR korrels worden via de VIP fasegewijs vervangen door een alternatieve infill die niet schadelijk is voor het milieu. De komende jaren zullen we de kunstgrasvelden met infill moeten blijven opruimen/vegen.